देशातील महिलांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करण्यासाठी केंद्र व विविध राज्य सरकारांकडून अनेक योजना राबवण्यात येत आहेत. त्याचाच एक भाग म्हणून लाडकी बहीण योजना किंवा महिलांसाठी थेट आर्थिक मदत योजना सध्या देशातील १५ राज्यांमध्ये यशस्वीपणे राबवली जात आहे. या योजनेंतर्गत पात्र महिलांच्या खात्यात दरमहा किंवा ठराविक कालावधीत थेट पैसे जमा केले जात आहेत.
महिलांना थेट आर्थिक मदत
या योजनेंतर्गत महिलांना दरमहा ठराविक रक्कम थेट बँक खात्यात दिली जाते. त्यामुळे महिलांना दैनंदिन खर्च, आरोग्य, शिक्षण किंवा छोट्या व्यवसायासाठी आर्थिक आधार मिळतो. काही राज्यांमध्ये ही रक्कम ₹१,००० ते ₹१,५०० प्रतिमहिना इतकी आहे.
राज्यनिहाय वेगवेगळ्या योजना
राज्यानुसार या योजनेचे नाव आणि लाभ वेगवेगळे आहेत.
उदाहरणार्थ –
- महाराष्ट्र – मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना
- मध्य प्रदेश – लाडली बहना योजना
- राजस्थान – महिलांना आर्थिक सहाय्य योजना
- झारखंड, बिहार, छत्तीसगड – महिला सशक्तीकरण योजना
या सर्व योजनांचा उद्देश महिलांना आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी बनवणे हाच आहे.
किती महिलांना फायदा?
सरकारी आकडेवारीनुसार, आतापर्यंत कोट्यवधी महिलांना या योजनांचा थेट लाभ मिळाला आहे. काही राज्यांमध्ये महिलांच्या खात्यात हजारो कोटी रुपये थेट जमा करण्यात आले आहेत.
महिलांसाठी मोठा आधार
महागाईच्या काळात घरखर्च सांभाळण्यासाठी ही मदत महिलांसाठी मोठा आधार ठरत आहे. अनेक महिलांनी या पैशातून लघुउद्योग, बचत गट किंवा स्वयंपूर्ण व्यवसाय सुरू केले आहेत.
निष्कर्ष
महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी सुरू करण्यात आलेल्या या योजनांमुळे घराघरात आर्थिक स्थैर्य निर्माण होत आहे. येत्या काळात आणखी राज्ये अशा योजना राबवण्याची शक्यता असून, महिलांसाठी हा मोठा दिलासा ठरणार आहे.